Elektrikli Platformlar İçin Gerekli Altyapılar (*)

• 11 Ağustos 2022

İklim değişikliğini önlemeye yönelik küresel gelişmeler neticesinde elektrikli araçların hızla yayılması, bilhassa otomotiv sektöründe paradigma değişikliğini de beraberinde getirmektedir.

Günümüzde farklı teknolojik yaklaşımlar ile bu süreç her geçen gün farklı bir ivme kazanmaktadır. Özellikle BYD ve TESLA gibi yeni elektrikli araç üreticileri otomotiv sektöründeki diğer köklü firmaları bu yöne yöneltmesinde etken olmaktadır. 2021 yılına geldiğimizde küresel ölçekte kayıtlı elektrikli araç sayısı 6.6 Milyon’a ulaşmıştır. Yine 2021 Avrupa verilerine baktığımızda benzinli ve dizel vasıtalarda ortalama 8,7% düşüş olmasına karşın elektrikli araçlarda ortalama 5,6 % artış ile pozitif yönde ilerleyiş söz konusudur. TESLA firması dünya genelinde 936.147 adet elektrikli araç satış rakamı ile liderliğini elinde bulundurmaktadır. Ayrıca Avrupa’da Berlin’de yeni fabrikasının devreye girmesi ile seneye rakamlarını daha da artıracağını şimdiden söyleyebiliriz. Diğer otomotiv üreticilerinin yeni yatırımları ile artış hızının farklı boyutlara gelmesi kaçınılmaz olacaktır. Bu dönüşüm, elektrikli araçların enerji ihtiyaçlarının karşılanmasını sağlamak üzere elektrikli şarj istasyonları alt yapısının geliştirilmesini önemli kılmaktadır.

Elektrikli araç şarj istasyonları için mevzuatlar AC (Alternatif Akım) tipi ve DC (Doğru Akım) tipi olmak üzere ikiye ayrılır. AC için Avrupa’da IEC 62196-2 ve ABD’de SAE J1772 standartlarını, DC için ise Uzakdoğu ve Japonya’da CHAdeMO ile Avrupa’da CCS (Combined Charging System) Combo ve IEC 62196-2 standartlarını görmek mümkündür. Dünya çapında şarj istasyonu pazarı “The State Grid Corporation of China”, ABB, SIEMENS, Qingdao Tgood Electric Co., Ltd ve TESLA Inc. gibi şirketler tarafından yönetiliyor. 2020 yılında, Avrupa’da elektrikli araçlar için yaklaşık 285.800 halka açık şarj istasyonu mevcuttur. Avrupa genelinde en yüksek istasyon sayısı Norveç’te bulunmaktadır.

Ülkemizdeki rakamlara bakacak olursak 2023’te 75.000 aşkın elektrikli araç ve 12.500 şarj soketi olması öngörülmektedir. 2022’nin ilk yarısı bitmeden şarj hizmetine ilişkin mevzuat altyapısını tamamlanması planlanmakta olup, şarj hizmeti lisansa tabi bir faaliyet olması ve lisans şarj ağını işletecek kişiye verilmesi öngörülmektedir. Burada özellikle şarj ağının online platform üzerinden şarj istasyonlarının coğrafi konumları, şarj istasyonunda bulunan ünitelerin tipleri, şarj hizmeti fiyatları erişilebilmesi önemli olacaktır. Kullanıcıların yol güzergahlarına göre önden rezervasyon yapmaları hem maliyet hem de zaman yönünde tasarruf yapmalarını sağlayacaktır.

Ortaya koyulacak strateji, bir yandan elektrikli araç edinmeyi teşvik ederken diğer yandan da şarj altyapısı erişimini ve yayılımını sağlayacak nitelikte olmalıdır. Otomotiv dünyasındaki bu dönüşüm sürecinde elektrikli araç ekosisteminin yayılımında görece başarılı ülke örneklerinin incelenerek, en iyi uygulamaların, gerekli değişiklikler yapılarak Türkiye’de hayata geçirilmesi mümkündür.

* Bu yazı için DAIICHI ELEKTRONİK firmasına katkılarından dolayı teşekkür ederiz.