Sektöre Bakış:

Elektronik sektörü, günümüzde hemen hemen tüm sektörlerin gelişimini etkileyen ve yönlendiren kritik bir role sahiptir. Yapay zeka, nesnelerin interneti ve 5G gibi teknolojiler, sektörde hızlı bir dönüşümü tetiklemektedir. Türkiye elektronik sektörü, özellikle savunma sanayi alanındaki yatırımlar sayesinde son yıllarda önemli bir büyüme kaydetmiştir.

GZFT Analizi:

• Güçlü Yönler: Bilgi birikimi, ürün çeşitliliği, nitelikli işgücü, AB ülkelerine yakınlık, üretim kapasitesi ve esnekliği.
• Zayıf Yönler: Sanayi altyapısının yetersizliği, finansman eksikliği, özgün teknoloji/ürün/sistem eksikliği, Ar-Ge yatırımlarının yetersizliği, marka yaratma ve pazarlama eksiklikleri.
• Fırsatlar: Coğrafi konum avantajı, iç pazarın büyüme potansiyeli, Ar-Ge ve inovasyon potansiyeli, mesleki eğitimdeki gelişmeler, küresel tedarik zincirlerindeki değişimler.
• Tehditler: Uzak Doğu ülkelerinin rekabeti, küresel krizlerin etkileri, AB-Uzak Doğu serbest ticaret anlaşmaları, Çin’deki düşük maliyetler ve ölçek ekonomisi avantajları.

Öncelikli Sorun Alanları:

• Hukuki ve idari düzenlemelerdeki yetersizlikler.
• Ar-Ge, inovasyon ve markalaşma yetersizliği.
• Altyapının ve insan kaynaklarının yetersizliği.
• Pazarlama, dış ticaret ve finansal araçların yetersizliği.

İmalat Sanayi Stratejik Amaçları:

• Dijital dönüşümün desteklenmesi.
• Kurumsal kapasite ve veri altyapısının etkin kullanımı.
• Yatırım yerlerinin geliştirilmesi ve tahsis süreçlerinin kolaylaştırılması.
• Devlet yardımlarının gözden geçirilmesi.
• Nitelikli beşeri sermayenin geliştirilmesi.
• Uluslararası rekabet gücünün artırılması.
• Tedarik zincirinin güçlendirilmesi.
• Piyasa gözetimi ve standart oluşturma altyapısının iyileştirilmesi.

Elektronik Sektörü Hedefler ve Faaliyetler:

• Uluslararası rekabetçiliğin artırılması.
• İthal bağımlılığının azaltılması.
• 5G ve ötesi teknolojilerin geliştirilmesi.
• Yarı iletken teknolojilerine yatırım.
• Yapay zeka, siber güvenlik ve nesnelerin interneti alanlarında yetkinliğin artırılması.
• Algılayıcı teknolojilerinin geliştirilmesi.
• Enerji depolama ve güç elektroniğine yönelik yatırımların artırılması.

Eylem Planı:

• Hedef 1: Hukuki ve İdari Düzenlemeleri İyileştirmek: Sanayileşme İcra Komitesi ile iletişim kanalı kurulması, TOBB Türkiye Elektronik Meclisi’nde temsiliyetin güçlendirilmesi, gümrük uygulamalarının iyileştirilmesi.
• Hedef 2: Sektörün Ar-Ge, İnovasyon ve Markalaşma Becerisini Geliştirmek: Yerli cihaz ve teknoloji kullanımının teşvik edilmesi, stratejik bileşenlerin üretimi için uluslararası işbirlikleri, üniversite-sanayi işbirliğinin artırılması, patentli ürünlerin geliştirilmesi, akıllı elektrik şebekeleri ve cihazlarının desteklenmesi, uluslararası işbirlikleri ve yabancı yatırım çekilmesi.
• Hedef 3: Altyapı ve İnsan Kaynakları Geliştirmek: OSB’lerin geliştirilmesi, mesleki eğitimin güçlendirilmesi, orta kademe nitelikli eleman eksikliğinin giderilmesi, üniversite-sanayi işbirliğinin geliştirilmesi, staj programlarının etkinleştirilmesi, sektöre yönelik yeterlilikler ve ulusal meslek standartlarının hazırlanması.
• Hedef 4: Pazarlama, Dış Ticaret ve Finansal Araçları Geliştirmek: KOBİ’lere finansman desteği, kredi imkanlarının geliştirilmesi, sektörün tanıtımına yönelik çalışmalara destek.

Strateji Belgesinin Temel Politika Belgeleri ile İlişkisi:

Bu strateji belgesi, On İkinci Kalkınma Planı, Orta Vadeli Program ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Stratejik Planı ile uyumlu olarak hazırlanmıştır. Belgede yer alan hedefler, Türkiye’nin ekonomik büyüme, teknolojik gelişme ve sürdürülebilir kalkınma hedeflerine katkıda bulunmayı amaçlamaktadır.

Sonuç:

Bu strateji belgesi, Türkiye elektronik sektörünün geleceğine yön verecek önemli hedefler ve eylemler içermektedir. Kamu, özel sektör ve üniversiteler arasındaki işbirliğinin güçlendirilmesi, Ar-Ge ve inovasyon yatırımlarının artırılması, nitelikli insan kaynağının yetiştirilmesi ve uluslararası rekabet gücünün artırılması, sektörün sürdürülebilir büyümesi ve kalkınması için kritik öneme sahiptir.

(*) Kaynak:  Elektronik Sektörü Strateji Belgesi ve Eylem Planı (2024-2028) dokümanı V2,  İbrahim Uğurlu (UDEA)